Meneer Wilder en ik

De Britse auteur Jonathan Coe is een kenner van het werk van de beroemde filmregisseur Billy Wilder. De bewondering spat uit zijn roman Meneer Wilder en ik. Voor die “ik” schiep hij het personage Calista, een jonge Griekse, die met een vriendin afreist naar de Verenigde Staten.

Meesterverteller Coe verwerkt geraffineerd ware gebeurtenissen en feiten met fictie. Door de ogen van Calista schetst hij een intrigerend portret van Wilder. Bij toeval treffen die elkaar tijdens een diner. Voor haar blijkt hij een grote onbekende.

De tijd van zijn grote successen als ‘Some like it hot’ is voorbij. Geldschieters staan niet meer in de rij als hij een film wil opnemen op Korfoe. Hij vindt uiteindelijk producenten in zijn geboorteland Duitsland. Calista spreekt meerdere talen en daarom nodigt Wilder haar uit om mee te gaan als tolk op de filmset.

‘Fedora’ zal Wilders’ laatste film worden. De kritieken zijn onbarmhartig. Pas in onze tijd krijgt deze productie meer waardering. De relatie van Calista en Wilder wordt steeds persoonlijker maar niet intiem. Verleden en afkomst tekenen zijn persoonlijkheid: keihard, cynisch, slim, maar ook bijzonder humoristisch en sentimenteel.

Namens de Amerikaanse overheid stelde hij na de Tweede Wereldoorlog een documentaire samen met de gruwelijke beelden uit de concentratiekampen. Schijnbaar emotieloos deed hij dat. Zijn Joodse familie werd vermoord. Tussen al die gefilmde slachtoffers zocht hij naar een laatste glimp van zijn moeder. Tijdens een beladen etentje na de studio-opnamen in München vertelt hij over deze periode.

Een deel van de roman is afgedrukt als filmscenario: een bijzondere leeservaring, een versterkend element. De Volkskrant, ‘een fris en verraderlijk lichtvoetig verhaal over de tragiek van het ouder worden.’

‘De laatste draaidag kwam al snel. Heel verkeerd (maar wel kenmerkend, vrees ik) had ik zo ontzettend tegen dit moment opgezien dat ik niet eens had kunnen genieten van die laatste paar dagen.’